Bedelli Askerlik İzni Nedir, Kaç Gündür ve Nasıl Alınır?

Bedelli askerlik, Türkiye’de zorunlu askerlik hizmetini kısa süreli temel eğitimle yerine getirmek isteyen yükümlüler için sunulan yasal bir haktır. Ancak, bu süreç sadece askerlik göreviyle sınırlı kalmaz; çalışanlar söz konusu olduğunda iş hayatını da doğrudan etkiler. Özellikle özel sektörde çalışan kişiler için “bedelli askerlik izni” konusu, hem yasal dayanakları hem de işveren–çalışan ilişkileri açısından sıkça merak edilir.

Bu yazıda, bedelli askerlik izninin tanımından başvuru prosedürüne kadar tüm detayları yasal kaynaklara dayandırarak açıklıyoruz. Ayrıca 2026 yılında uygulanması muhtemel süre ve prosedür değişikliklerine dair güncel beklentilere de değiniyoruz. Amacımız, hem mevzuat temelli hem de pratik bilgiler içeren güvenilir bir rehber sunmak.

Bedelli Askerlik Nedir? Temel Eğitim Süresi Kaç Gündür?

Bedelli askerlik, 1111 sayılı Askerlik Kanunu’nun geçici maddeleriyle tanımlanmış, belirli bir ücret karşılığında kısa süreli askerlik yapma hakkı tanıyan bir uygulamadır. Bu hak, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına, çeşitli dönemlerde çıkarılan düzenlemelerle tanınmıştır.

Bedelli askerlikten yararlanan yükümlüler, genellikle 28 günlük temel askerlik eğitimine tabi tutulur. Bu süre, Milli Savunma Bakanlığı tarafından belirlenir ve fiilen kışlada geçirilen süredir. Temel askerlik eğitimi süresi boyunca katılımcılara temel askerlik disiplini, silah güvenliği, içtima ve emir-komuta düzeni gibi konularda eğitim verilir. Bu eğitim, zorunlu askerlik veya kısa dönem askerlik görevlerinden farklı olarak daha kısa ve daha yoğun bir şekilde tasarlanmıştır.

Yasal olarak bu sürenin “izin” kapsamına girmesi, çalışanın iş sözleşmesinde veya ilgili mevzuatta düzenlenmiştir. Dolayısıyla bedelli askerlik izni, doğrudan bu 28 günlük temel eğitime katılım zorunluluğuna dayanır.

2026 yılında uygulanması beklenen düzenlemelerde bu sürenin aynı şekilde devam etmesi, ancak eğitim yerlerinin sayısında artış yapılması planlanmaktadır. Böylece yükümlülerin görev yerine ulaşım süreçlerinin kolaylaştırılması hedeflenmektedir.

Özel Sektör Çalışanının Bedelli Askerlik İzni Hakkı

Özel sektörde çalışan bireyler için bedelli askerlik izni, 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında düzenlenmiştir. Kanunun 31. maddesi, askerlik nedeniyle işten ayrılan çalışanın, görev süresi sonunda işine geri dönme hakkını koruma altına alır. Ancak bedelli askerlikte durum biraz farklıdır: Bu izin ücretsiz izin statüsündedir. Ücretsiz izin hakkı için detaylı bilgilere, “Ücretsiz İzin Nedir?” yazımızdan ulaşabilirsiniz!

Özetlememiz gerekirse işveren, çalışanın bedelli askerlik süresi boyunca ücret ödemek zorunda değildir; ancak bu izni vermekle yükümlüdür. İşverenin izin talebini reddetmesi mümkün değildir. Çünkü bedelli askerlik, kanunla belirlenmiş bir vatandaşlık görevidir ve bu görev için işçinin işe devam etmemesi haklı neden olarak kabul edilir.

Özetle; özel sektör çalışanı bedelli askerlik yaparken ücret alamaz. Buna karşın, iş güvencesi korunur. Eğitim süresi sonunda işçi, aynı koşullarda işine geri dönebilir.

Yıllık Ücretli İzin Bedelli Askerlikte Kullanılabilir mi?

Bu noktada sıkça karıştırılan bir konu vardır: Bedelli askerlik yıllık izin özel sektör ilişkisi. Birçok çalışan, 21 günlük bedelli askerlik eğitimini yıllık izin kapsamında kullanabileceğini düşünür. Ancak bu yanlış bir varsayımdır. İşveren, yıllık izin yerine bu dönemi ücretsiz izin olarak değerlendirmek zorundadır. Yıllık izin, sadece işçinin talebi ve işverenin onayıyla, ayrıca planlanmış tatil süreci olarak kullanılabilir. Daha detaylı bilgi almak isterseniz, “Yıllık İzin Nedir?” içeriğimizi inceleyebilirsiniz.

Bu konu, özellikle çalışanlar arasında en çok kafa karıştıran başlıklardan biridir. Yıllık ücretli izin, çalışanın bir yıllık hizmet süresini doldurmasının ardından dinlenme hakkı olarak doğar. Ancak bedelli askerlik izni, bu dinlenme hakkıyla karıştırılmamalıdır. Bedelli askerlik izni, askerlik görevinin yerine getirilmesi için verilen ücretsiz izindir. Çalışanın kendi isteğiyle alınan yıllık izin ise ücretli dinlenme süresidir.

İş Kanunu’na göre işveren, çalışanın askerlik görevi nedeniyle işe devam edememesi durumunda, bunu ücretsiz izin olarak değerlendirmek zorundadır. İşveren, bu süreçte maaş ödemediği gibi, yıllık izin hak edişine de bu süreyi dahil etmek zorunda değildir.
Bazı durumlarda çalışan, yıllık izin hakkını askerlik dönemi öncesinde veya sonrasında kullanmak isteyebilir. Bu mümkündür ancak tamamen işverenin onayına tabidir.

Dolayısıyla bedelli askerlik izni ve yıllık izin birbirinden bağımsız iki farklı hak türüdür. Çalışanlar bu farkı bilerek planlama yapmalı ve işe dönüş süreçlerini bu çerçevede düzenlemelidir.

Bedelli Askerlik İzni Nasıl Alınır? Adım Adım Başvuru Süreci

Bedelli askerlik izni almak için izlenmesi gereken süreç aslında oldukça basittir; ancak belirli belgelerin eksiksiz hazırlanması gerekir. İşte adım adım ilerleyebileceğiniz yasal başvuru rehberi:

• Bedelli Askerlik Başvurusu Yapılması:

Bedelli askerlik başvurusu nasıl yapılır, muhtemelen biliyorsunuz. Ancak kısa bir özet geçmemiz gerekirse e-Devlet’te “Askerliğim” bölümüne girerek yoklama başvurusunu yapmalı, sonrasında aile hekimliğinden sağlık muayene işlemini gerçekleştirmelisiniz. Bunların sonrasında ise Celp ve Sevk Tercih İşlemleri menüsünden Bedelli Askerlik hizmetini seçmelisiniz. Müracaat tarihinden sonra iki ay içerisinde anlaşmalı bankalara bedelli askerlik ücreti yatırmalı, sınıflandırma sonucunu beklemeye başlamalısınız.

• Askerlik Sevk Belgesinin Alınması:

Ardından e-Devlet üzerinden Milli Savunma Bakanlığı Askeralma Genel Müdürlüğü sekmesinden celp belgesi (celp dönemi ve eğitim yeri bilgisi) alınır. Bu belge, iznin resmi gerekçesidir.

• İşverene Dilekçe Verilmesi:

Çalışan, sevk belgesini ekleyerek işverenine yazılı bir dilekçe sunar. Dilekçede bedelli askerlik eğitimine katılacağı tarih aralığı açıkça belirtilmelidir.

• İşverenin İzin Kaydını Oluşturması:

İşveren, dilekçeyi aldıktan sonra izin kaydını “ücretsiz izin” olarak oluşturur. Bu kayıt hem bordro düzeni hem SGK bildirimi açısından önemlidir.

• İşe Dönüş Süreci:

Eğitim tamamlandığında çalışan, terhis belgesini ibraz ederek görevine dönebilir. İşveren, bu talebi kabul etmekle yükümlüdür.

Bazı şirketlerde insan kaynakları departmanı, süreci dijital ortamda yönetmekte ve belge akışını e-imza ile yürütmektedir. 2026 itibarıyla e-Devlet entegrasyonlarının yaygınlaşmasıyla bu süreçlerin daha da hızlanması beklenmektedir.

Yasal Haklarınızı Bilirseniz, Süreçleri Doğru Yönetebilirsiniz

Bedelli askerlik izni, özel sektör çalışanları için kanunla güvence altına alınmış, ancak çoğu zaman yanlış anlaşılan bir haktır. Bu izin ücretli değil, ücretsizdir; ancak iş güvencesi devam eder. Dolayısıyla yıllık izinle karıştırılmamalı, ayrı olarak planlanmalıdır. İşvereninizden bu hakkı talep ederken yazılı dilekçe sunmayı, sevk belgenizi eklemeyi ve işe dönüşünüzde terhis belgenizi paylaşmayı unutmamalısınız.

Bedelli askerlik süresince ücretsiz izin kullanan çalışanlar, maaş ve yemek kartı gibi yan haklardan yararlanamazlar. Edenred Ticket Restaurant gibi çözümler, günlük beslenme ihtiyaçları için önemli bir destek sağlamaktadır.

Bütün bu yasal süreç çalışanlar kadar, işverenleri de yükümlülük altına sokar. Bu nedenle hem çalışanların hem de işverenlerin süreçte mevzuata uygun davranması büyük önem taşır.