Konaklama Vergisi Nedir, Nasıl Hesaplanır?

Konaklama vergisi, Türkiye'deki konaklama hizmeti sunan işletmeler için uygulanan bir vergi türüdür. Otellerden karavan alanlarına kadar çeşitli konaklama tesislerinde geçerlidir ve konaklama bedelinin %2'si olarak hesaba katılır. Bu rehberde konaklama vergisi kavramını detaylı bir şekilde ele alacağız. Bu bilgiler, işletmelerin ve tüketicilerin konaklama vergisi konusundaki bilgi düzeylerini güncel tutmalarına yardımcı olacaktır.

Konaklama Vergisi Kimler Tarafından Ödenir?

Konaklama vergileri, konaklama hizmetlerinin sunulduğu tesisleri fiili olarak işleten kişi veya kurumlar tarafından ödenir. Otel, motel, pansiyon, apart otel, tatil köyü, termal tesis, kamping, dağ evi, misafirhane ve yayla evi gibi tesisler ya da çadır, çadır – araba, çekme karavan, bungalov ve motokaravan gibi yapılarda geceleme hizmeti sunanlar konaklama vergisine tabidir.

6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu’nun 34. Maddesi konaklama vergisinin sınırlarını çizmiştir. Söz konusu madde uyarınca otel, motel, tatil köyü, pansiyon, apart otel, misafirhane, kamping, dağ evi, yayla evi gibi konaklama tesislerinde verilen geceleme hizmeti ile bu hizmetle birlikte satılmak suretiyle konaklama tesisi bünyesinde sunulan diğer tüm hizmetler (yeme, içme, aktivite, eğlence hizmetleri ve havuz, spor, termal ve benzeri alanların kullanımı gibi) konaklama vergisine tabi tutulmuştur. Geceleme hizmetinin eğlence merkezleri veya sağlıklı yaşam tesisleri gibi işletmelerin bünyelerinde sunulmasının vergilendirmeye etki etmeyeceği de ifade edilmiştir.

Konaklama vergisine tabi olan tesisler, sundukları hizmetlerin karşılığı olarak bu vergiyi hesaplayarak ödemek zorundadır. Konaklama vergisi tesisin mülkiyet durumundan, kamu ya da özel sektörde işletilmesi gibi detaylardan bağımsız olarak uygulanır.

Konaklama Vergisi Oranları Nelerdir?

Konaklama vergisi, 6802 sayılı Giderler Kanunu’nun 34. Maddesinde de belirtildiği üzere %2 oranında uygulanır. Cumhurbaşkanı, bu oranı artırmaya veya yarısına kadar indirmeye; bu sınırlar içinde farklı oranlar tespit etmeye yetkili kılınmıştır.

Konaklama Vergisi Hesaplama Adımları

Sunulan konaklama hizmetlerine dair vade farkı, kur farkı, fiyat farkı, prim ve faiz gibi çeşitli gelirler ya da benzer adlar altında sağlanan her türlü hizmet, menfaat ve değerler; matraha dahildir. Ancak konaklama vergisi matrahına KDV dahil edilmez. 

Söz konusu bedel döviz olarak hesaplanıyorsa döviz, vergiyi doğuran olayın meydana geldiği tarihte geçerli olan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden Türk parasına çevrilmelidir. Merkez Bankası, Resmi Gazete’de ilan edilmeyen dövizlerin Türk parasına çevrilmesi için vergiyi doğuran olayın meydana geldiği tarihteki cari kuru esas alacaktır.

Örneğin; tatil köyü işleten A kişisi, bünyesinde bulunan tek kişilik odayı, beş gecelik olacak şekilde B kişisine beş ay önce KDV hariç 200 avro bedelle satmışsa; A’nın B’ye hizmeti sunarken düzenleyeceği faturada matrah olarak 200 avro bedelin satış işleminin gerçekleştiği gün geçerli olan döviz alış kuru üzerinden Türk lirası karşılığı olarak gösterilmesi gerekir.

Konaklama Vergisi Beyanı Nasıl Yapılır?

Konaklama vergisi, ilgili vergilendirme dönemini takip eden ayın 26. gününün akşamına dek KDV açısından bağlı olunan vergi dairesine, KDV mükellefiyeti olmayanlar için ise tesisin bulunduğu yerdeki vergi dairesine beyan edilmelidir.

Konaklama vergisi için yapılacak bütün beyannameler elektronik ortamdan iletilir.

Konaklama Vergisi ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Konaklama vergisi hakkında en çok merak edilen soruların cevaplarını bu bölümde bulabilirsiniz.

Konaklama Vergisi Muafiyetleri Nelerdir?

Bazı durumlar, bu vergiden muaf tutulmuştur.

• Öğrenci yurtları, pansiyonları ya da kamplarında öğrencilere verilen hizmetler
• Karşılıklı olmak şartıyla yabancı devletlerin ülkemizdeki diplomatik temsilcilikleri, konsoloslukları ve bunların diplomatik hakka sahip mensupları ile uluslararası anlaşmalar çerçevesinde vergi muafiyeti sağlanmış uluslararası kuruluşlar ve mensuplarına verilen hizmetler

konaklama vergisinden muaftır.

Bununla birlikte, 6802 sayılı Giderler Kanunu’nun 34. Maddesindeki üçüncü fıkra; konaklama vergisinde vergiyi doğuran olayın vergi konusuna giren hizmetlerin sunulmasıyla meydana geldiğine işaret eder.

Hizmetin sunulmasından önce fatura ya da benzeri belgelerin düzenlenmesi hâlinde vergiyi doğuran olayın gerçekleşmeyeceği aşikardır. Dolayısıyla seyahat acentalarına yapılan satışlar sırasında acenta satışı konaklama vergisine tabi değildir. Benzer şekilde seyahat acentanın satış işlemi de konaklama tesisi işletmecisi için vergiyi gerektiren bir işlem değildir. Sadece, acente veya konaklama tesisinin doğrudan satış işleminde ilgili hizmet konaklayana sunulursa vergiyi doğuran olay söz konusu olacaktır.

Benzer şekilde, konaklama tesislerini işletenlerin ve yakınlarının ya da işletme personelinin konaklama hizmetinden karşılıksız yararlanması ya da üçüncü şahıslara promosyon, eşantiyon, hediye, tanıtım gibi adlar altında bedelsiz olarak konaklama hizmeti sunulduğu takdirde vergiyi doğuran olay gerçekleşmiş kabul edilir. Fakat tesis personelinin konaklama tesisi bünyesinde sadece onların kullanımına tahsis edilmiş yerlerde gecelemeleri konaklama vergisi çerçevesinde değerlendirilmeyecektir.

Konaklama Vergisi İade Talebi Nasıl Yapılır?

Konaklama vergisinin yersiz ya da fazla hesaplandığı bir durumda mükellef ya da alıcı / konaklayan nezdinde işlemin söz konusu verginin uygulanmadan önceki hâle döndürülmesi gerekir. Yani ilk olarak fazla veya yersiz hesaplanan vergi, mükellef tarafından alıcıya / konaklayana iade edilmeli ve ilgili dönemdeki beyanlar düzeltilmelidir.

Mükellef söz konusu işlemleri yaptığında fazla ya da yersiz hesaplanan ve Hazine’ye ödenmiş olan bu verginin iadesi Standart İade Talep Dilekçesi ile nakit olarak veya ilgili dönemdeki ya da sonraki dönemlerdeki vergi borçlarına istinaden talep edilebilir.

Konaklama Vergisi Cezası Hakkında Bilgiler

213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 257. Maddesinin Gelir İdaresi Başkanlığı’na verdiği yetki uyarınca 30.09.2004 tarihli ve 25599 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği Sıra No: 340 ile 03.03.2005 tarihli ve 25744 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 346)’da bulunan usul ve esaslar çerçevesinde Konaklama Vergisi Beyannamesinin elektronik ortamda gönderilme zorunluluğu getirilmiştir. Konaklama vergisi beyannamesinin kanuni süre içinde elektronik ortamda sunulmadığı takdirde 213 sayılı Kanun’da geçen cezai hükümler uygulanır.

Kanuni süreden sonra verilen beyannameler onaylanma aşamasında “Pişmanlık (PIS)” seçilerek verildiği takdirde vergi ziyaı cezası kesilmeyecektir ancak pişmanlık seçilerek beyanname verilmesi usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezasının kesilmesine engel olmayacaktır.

Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 355. maddesi, kesilecek özel usulsüzlük cezası beyannamenin kanuni süresinin aşıldıktan sonraki 30 gün içinde verilmesi durumunda 1/10; sürenin dolmasını takip eden 30 gün içinde verilmesi durumunda ise 1/5 oranında uygulanmasını öngörür.

Kabul edilen bu beyanname için tahakkuk fişi düzenlenecektir. Düzenlenen tahakkuk fişleri verginin aslı, ödeme süresi geçen vergiler için hesaplanan pişmanlık zammı ve beyannamenin gönderildiği günden itibaren başlayan 15 günlük ödeme süresinin son günü (vade günü) yer alır. 

Verilen 15 günlük süre içinde vergi aslı ve pişmanlık zammının tamamı ödenmezse pişmanlık hükümleri ihlal edilmiş kabul edilerek mükellefin verdiği beyanname kanuni süreden sonra verilen beyanname olarak kabul edilir. Pişmanlık şartlarının ihlali durumunda pişmanlık zammı terkin edilerek onun yerine gecikme faizi uygulanır ve tahakkuk fişindeki vade 15 günden 30 güne çıkarılır.

Elektronik ortamda pişmanlıkla gönderilen beyannamenin kanuni süresinden sonra verilen beyannameye dönüşmesinden dolayı ziyaa uğratılan vergi için %50 oranında vergi ziyaı cezası uygulanır.

Kanuni süreden sonra verilen beyannamelerde ise onaylama aşamasında “Kanuni Süresinden Sonra (KSS)” seçeneği seçilmelidir. Bu seçeneği seçerek verilen beyannamelerde zamanında tahakkuk etmeyen vergi için yüzde elli vergi ziyaı cezası kesilir. Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 355. maddesi uyarınca kesilecek özel usulsüzlük cezası kanuni süre geçtikten sonraki 30 gün içindeyse 1/10; sürenin dolmasını takip eden 30 gün içindeyse 1/5 oranında uygulanır.

Kabul edilen bu beyanname için düzenlenen tahakkuk fişinde ise verginin aslı, ödeme süresi geçmiş vergiler için hesaplanmış gecikme faizi ve beyannamenin gönderildiği günden başlayan 30 günlük ödeme müddetinin son günü (vade tarihi) yer alır.

Konaklama Vergisi ile İlgili Yasal Düzenlemeler

Konaklama vergisinin yasal çerçeveleri

• 5.12.2019 tarihli ve 7194 sayılı Dijital Hizmet Vergisi ile Bazı Kanunlarda ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 9. maddesinde 
• 13.7.1956 tarihli ve 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu’nun 34. maddesinde

düzenlenmiştir.

İşletmelerin hangi vergi avantajlarına sahip olduğunu biliyor musunuz? “İşletmeler İçin Vergi Avantajları” başlıklı içeriğimiz ile detaylı bilgi edinebilirsiniz!